آمریکا کاربران ایرانی را از تحریم‌های اینترنتی معاف کرد

وزارت خزانه‌داری آمریکا در روز گذشته در بیانیه‌ای تاکید دوباره خود را بر روی معافیت‌های اینترنتی کاربران ایرانی از تحریم‌های اعمال‌شده آمریکا اعلام کرد. در این بیانیه جزییات اصلی این معافیت و موارد مشمول آورده شده است. در این بیانیه آمده است که آمریکا می‌خواهد با ایجاد تغییراتی در مجوزهای دولتی قبلی که به مجوز عمومی شماره 1 ایران (General License D-1) معروف است، به کاربران ایرانی در پنهان ماندن از رادارهای جمهوری اسلامی، دسترسی به آزادی بیان و همچنین دسترسی به گردش آزاد اطلاعات و داده‌ها کمک کند. پیش‌تر نیز در مهمرماه 1401، آمریکا با انتشار مجوز عمومی شماره 2 ایران (General License D-2) اصلاحاتی را در تحریم‌های اصلی‌ای که از بهمن‌ماه 1392 آغاز شده بود اعمال کرد. از بهمن‌ماه 1392 کاربری انواع نرم‌افزارها و خدمات مبتنی بر اینترنت بریا کاربران ایرانی دچار تغییر شد تا اینکه با مجوز شماره 2، اجازه دسترسی به برخی از نرم‌افزارها و خدمات به ایرانیان داده شد؛ مثلا سرویس‌های ابری یکی از این انواع نرم‌افزارها بود.

حالا با بیانیه تازه منتشرشده آمریکا، این دسترسی قرار است دست کاربران ایرانی را در گستره بزرگ‌تری باز بگذارد. جزییات تغییراتی که قرار است در مجوز شماره 1 اعمال شود در زیر آمده است:

• حذف شرط «استفاده شخصی» از ابزار و امکانات. بنا بر این تغییر، از این پس نه‌تنها کاربران بلکه شرکت‌های ایرانی نیز می‌توانند به صورت قانونی از معافیت‌های اینترنتی اعلام‌شده استفاده کنند. این بدان معناست که کاربران ایرانی دیگر مجبور نخواهند بود در کاربری از نرم‌افزارها، صرفا گزینه Personal را بزنند تا بتوانند از آن‌ها استفاده کنند.
• بسط کاربری و شفاف‌سازی ابزارهای ارتباطی ذکرشده در مجوزها که شامل پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی‌، پلتفرم‌های همکاری، تماس‌های ویدیویی، بازی‌های کامپیوتری، آموزش الکترونیک، ترجمه خودکار، نقشه‌های تحت وب، خدمات احراز هویت کاربر، نرم‌افزارها و سرویس‌های ابری، ابزارهای تغییر آی‌پی، آنتی ویروس‌ها، ابزارهای مقابله با رصد اینترنتی، فیلترشکن‌ها، تلفن‌های هوشمند و سیستم عامل آن‌ها، گجت‌های دیجیتال، سیم‌کارت، روتر، مودم و… خواهد شد. طبق همین بند از بیانیه، شرکت‌های بزرگ آمریکایی مانند گوگل، اپل، متا و دیگر شرکت‌های مشابه، از این پس می‌توانند قانونا به ایرانیان خدمات بدهند.
• بخش دیگری از این تغییرات، گسترش مجوز ابزارهایی است که به عنوان واسط یا تسهیل‌گر، شرایط لازم برای ارائه خدمات ارتباطی ابری، خدمات غیرابری و همچنین تبادل اطلاعات در اینترنت را فراهم می‌کنند.
• مجوزهای مربوط به صادرات و یا صادرات مجدد ابزار و خدمات غیرتجاری موثر در آزادی اینترنت در ایران. برای مثال نرم‌افزارهای ضدنظارت که توسط کاربران ایرانی خلق یا به‌روزرسانی شده‌اند. نهایتا، برای توسعه‌دهندگان و فعالان ایرانی که قصد ساخت اپلیکشن و نرم‌افزارهای ضدسانسور برای موبایل و کامپیوتر دارند نیز مجوز‌هایی در نظر گرفته شده است.

این تغییرات چه معنایی دارد؟

از آنجایی که تحریم‌هایی که از سال 92 بر ایرانیان اعمال شد، تاثیری گسترده نه‌فقط بر روی استفاده‌ شخصی بلکه پیامدهای ضربه‌زننده عمده‌ای بر روی بسیاری کسب‌وکارها، اکوسیستم فناوری و صنعت تبلیغات گذاشت، سال به سال آلترناتیوهای داخلی برای جبران این کاستی به بازار معرفی می‌شد. حالا که بسیاری از نرم‌افزارها که در صنعت تبلیغات و تکنولوژی در دسترس ما نبودند نزدیک به آزادسازی هستند، باید دید کار این آلترناتیوهای داخلی تا چه اندازه سخت و کار شرکت‌های مختلف ایرانی تا چه اندازه راحت خواهد شد.