گزارش وضعیت بازار سینمای ایران: «تعداد فیلم‌های اکران شده در سال ۱۴۰۱، کمتر از نصف سال ۹۷ بوده است»

موسسه پژوهشی رستاک گزارشی درباره وضعیت ۱۰ساله بازار سینمای کشور ارائه داده است. این پژوهش در قالب ۵۰ صفحه سرگذشت سینمای ایران را از منظر توسعه زیرساخت‌ها، روند تولید، توزیع و گردش مالی روایت می‌کند.

گزارش جامع از بازار سینمای ایران که در ۱۰ سال گذشته توسط موسسه رستاک تهیه و تنظیم شده است،داده‌های بازه ابتدای سال ۱۳۹۱ تا انتهای مرداد ۱۴۰۲ را بررسی می‌کند. برای مطالعه نسخه کامل گزارش اینجا کلیک کنید.

این گزارش، وضعیت رشد تعداد سالن‌های سینمای کشور را روایت می‌کند و نشان می‌دهد با وجود رشد تعداد سالن‌های سینما در اغلب شهرهای کشور، برخی استان‌ها وضعیت متفاوتی دارند. بر اساس داده‌های این گزارش:

• ۱۵ استان کمتر از ۱۰ سالن سینما دارند.
• سالن‌های سینمای کشور در سه استان از سال ۱۳۹۱ کمتر شده است.
• در دو استان تنها دو سالن‌ سینما وجود دارد.

تعداد سالن‌های سینما در هراستان

‎وضعیت صندلی‌های سینما

بخشی از این گزارش به بررسی تعداد صندلی‌های سینما در این بازه ۱۰ ساله پرداخته است؛ آمارها نشان می‌دهند که با وجود روند صعودی سالن‌های سینما، تعداد صندلی‌ها از این روند روبه‌رشد تبعیت نمی‌کند؛ با وجود رشد صعودی در دیگر استان‌ها، ۱۰ استان کشور در تعداد صندلی‌ها رشد منفی داشته‌اند.

خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، ایلام، قزوین، چهارمحال‌وبختیاری و زنجان استان‌هایی هستند که با وجود جمعیت و بزرگی استان، هرکدام کمتر از ۱۰۰۰ صندلی سینما دارند.

تعداد صندلی‌های سینما در هر استان

فیلم‌های اکران شده در سال ۱۴۰۱، به نصف تولیدات سال ۹۷ هم نرسید

وضعیت تولیدات سینمایی در سال‌های کرونا تقریبا به پیش از رشد خود در دهه ۹۰ بازگشته و به رشد جدی در این زمینه نزدیک هم نشده است. با توجه به آمار فیلم‌های اکران شده در ۵ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲ به نظر می‌رسد تا پایان سال رشد قابل توجهی در این زمینه رخ نخواهد داد.
داده‌های فروش نشان می‌دهد که تنوع ژانرها به مرور کمتر شده است. تمرکز صنعت سینما در سال‌های اخیر معطوف به ژانرهایی بوده که گیت‌ها را برای فروش تحت تاثیر قرار می‌دهند. این وضعیت مشخصا تنوع سلیقه مخاطبان را نادیده گرفته است و سینمای ایران را به سمت تک‌بعدی شدن پیش می‌برد.

بیش از ۶۰ درصد فیلم‌های سینمایی از سال ۱۳۹۱ در ژانر درام، کمدی و اجتماعی تولید شده‌اند. این سه مورد که از پنج ژانر برتر جهان محسوب می‌شوند، در ایران هم پرطرفدارند. عموما تولیدات سینمایی که در این گروه قرار می‌گیرند، نسبت به دیگر ژانرها با استقبال بیشتری مواجه می‌شوند و به اصطلاح «بفروش» هستند.

با وجود علاقه تولیدکنندگان ایرانی به سبک‌های درام و اجتماعی، بیشترین تعداد فروش بلیت در ژانر کمدی بوده است. این ژانر با فروش بیش از ۱۲ هزار بلیت در این بازه ۱۰ ساله، بیش از سه برابر دو ژانر محبوب دیگر یعنی درام و اجتماعی، در این سال‌ها بلیت فروخت.
ژانر کودک و نوجوان با وجودی که رتبه چهارم فروش بلیت‌های سینما را دارد، هنوز به درآمدزایی نرسیده است. ژانر رومانتیک هم که در کشورهای جهان محبوبیت چندانی ندارد، جز ۵ ژانر محبوب ایرانیان است و بیش از ۷۰۰ اثر برای مخاطبان این ژانر تولیده شده است.

فروش هر ژانر در سینمای ایران

ضربه مهلک کرونا به گیشه

بخشی از این گزارش به تعداد بلیت‌های فروخته شده در بازه زمانی پژوهش، پرداخته و فروش بلیت برای اکران‌های آنلاین را در نظر نگرفته است. سال ۹۷ با فروش بیش از ۲۷ میلیون بلیت، پرطرفدارترین سال سینمای ایران در این ۱۰ سال بود. با این حال آن استقبال جدی از سینما که تا پیش از آن سال رو‌به‌رشد بود، با شروع انتشار ویروس کرونا، در نطفه خفه شد.
سال ۹۸ با تعداد بیش از ۲۶ میلیون رتبه دوم در فروش بلیت سینما را داشت؛ از انتهای این سال که همه‌گیری کرونا آغاز شد، فروش بلیت‌های سینما با سقوطی شدید روبه‌رو شد که حتی پیش از رشد سینما هم فروش تا این اندازه ضعیف نبود. حتی در سال ۱۴۰۱ که نسبت به سال قبل خود فروش بلیت بیش از دوبرابر رشد داشت، این ریزش جبران نشد.

تعداد بلیت فروخته‌شده سینما در هر سال

موسسات توزیع فیلم هرکدام چه سهمی از بازار دارند؟

از سال ۹۱ تا امروز ۶۳ دفتر و موسسه در زمینه توزیع فیلم‌های سینمایی فعالیت می‌کردند اما فعالیت بسیاری از آن‌ها تا امروز متوقف شده است. در آخرین آمار از سال جاری ۳۷ موسسه در زمینه پخش سینما فعال هستند و از میان آن‌ها ۱۵ موسسه در سال ۱۴۰۱ گردش مالی داشته‌اند.
خانه فیلم با سهم ۲۸ درصدی بیشترین سهم توزیع فیلم در سال ۱۴۰۱ را در مقایسه با دیگر موسسات داشته است. شایسته فیلم با ۲۲ درصد دومین جایگاه را در نمودار دارد.

سهم بازار موسسات تولید فیلم در ایران

در صورت تمایل نسخه کامل این گزارش را از اینجا بخوانید و سایر گزارش‌های کاربردی را در مطالب زیر دنبال کنید:

گزارش تریبون از وضعیت لینک‌سازی خارجی کسب‌وکارها: «۱۵۰ میلیارد تومان حجم بازار رپورتاژ آگهی در رسانه‌های دیجیتال در سال ۱۴۰۱»

گزارش یکتانت از تبلیغات دیجیتال سال ۱۴۰۱: اختصاص ۴۰٪ بودجه تبلیغات دیجیتال وب به حوزه‌های مالی، زیبایی و گردشگری

گزارش ۱۴۰۱ سوپر اپ تاپ: ۷ میلیون کاربر فعال و جذب ۱.۸ میلیون کاربر جدید در سال ۱۴۰۱